Van angstcultuur naar groeicultuur
Hoe kan een schaatsteam de paardensport inspireren?
"De drempel om hulp te vragen, was groot. Dit heeft er destijds toe geleid dat ik de training van mijn talentvolle dressuurpaard, uit handen moest geven. Omdat ik toen niet wist in welke hoek ik hulp kon vinden, ook mijn directe omgeving wist dit niet. Onwetendheid, maar wellicht ook door het taboe wat er in de paardensport rust op het vragen van sportpsychologische hulp. Zowel mijn paard als ik -Benedict- zijn goed terecht gekomen. Begeleiding had mij kunnen helpen, en daardoor maak ik graag anderen ervan bewust dat hulp vragen geen taboe hoeft te zijn."
Bij schaatsteam IKO-X20 Badkamers begrijpen ze dit maar al te goed. Voor mij een reden om in gesprek te gaan met Psyned sportpsycholoog Yara van Gendt. Mijn belangrijkste vraag? Wat is er nodig om het taboe van sportpsychologische begeleiding in de paardensport te doorbreken. Lees je mee?
Normaalste zaak van de wereld
Bij schaatsteam IKO-X20 is sportpsychologische begeleiding net zo normaal als fysieke training. Schaatsers weten dat mentale kracht essentieel is om optimaal te presteren onder druk. De begeleiding helpt hen om beter met stress, verwachtingen en tegenslagen om te gaan. Dit creëert niet alleen veerkrachtige atleten, maar ook een cultuur waarin mentale gezondheid centraal staat.
Mijn ervaring leert mij dat er in de paardensport nog een groot taboe ligt op het zoeken van hulp voor je mentale uitdaging. Veel ruiters durven geen begeleiding te zoeken uit angst om als “zwak” te worden gezien. Dit taboe wordt naar mijn idee versterkt doordat trainers, coaches en de sportbond niet altijd samenwerken op het gebied van sportpsychologische begeleiding. Er ontstaat een situatie waarin ruiters het gevoel hebben dat ze het mentaal alleen moeten oplossen, zonder de juiste ondersteuning.
Om dit taboe te doorbreken, zou mentale begeleiding genormaliseerd mogen worden. Een groot obstakel in de hippische sport is het feit dat trainers, bondscoaches en de bond vaak onbedoeld op hun eigen eiland zitten. Er is weinig aandacht voor de mentale gezondheid van de ruiters. Trainers, bondscoaches en sportbonden zullen moeten samenwerken om mentale gezondheid even belangrijk te maken als fysieke training. Voor ruiters werkt het beter als zij zonder oordeel of stigma, hulp kunnen vragen bij een sportpsycholoog.
Dit staat in schril contrast met de aanpak van schaatsteam IKO-X20, waar Yara nauw samenwerkt met trainers en coaches om ervoor te zorgen dat de atleten zowel fysiek, als mentaal optimaal ondersteund worden.
Door een brug te slaan tussen de verschillende ‘eilanden’ binnen de sport, kunnen we een systeem creëren dat mentale gezondheid actief ondersteunt. Is dit iets waar wij binnen de paardensport van kunnen leren?
Het doorbreken van het taboe, een gezamenlijke verantwoordelijkheid
De eerste stap naar verandering begint bij een open dialoog. Trainers en coaches kunnen dit doen door het onderwerp bespreekbaar te maken en ruiters aan te moedigen om hun mentale gezondheid serieus te nemen. Een volgende stap daarin zou kunnen zijn dat er, ook door topsporters, openlijk over wordt gesproken. De sportbond kan hierin een belangrijke rol spelen door sportpsychologische begeleiding actief te promoten en toegankelijk te maken voor alle niveaus van de sport, van amateur tot professional. Het schaatsteam laat zien dat mentale gezondheid een integraal onderdeel kan zijn van de (top)sport, zonder dat dit als zwakte wordt gezien.
De weg naar gezondere paardensport
Kortom, de lessen die de paardensport kan leren van schaatsteam IKO-X20 Badkamers zijn duidelijk: mentale gezondheid moet een vast onderdeel worden van de begeleiding van ruiters. Door sportpsychologische begeleiding te normaliseren, trainers, coaches en psychologen te laten samenwerken, en mentale training net zo belangrijk te maken als fysieke training, kunnen we de paardensport naar een hoger niveau tillen.
Het is tijd om het taboe te doorbreken en te erkennen dat mentale gezondheid essentieel is voor succes in de sport – voor zowel mens als paard. En ik kan je daarbij helpen!
Benedict Koopmans
In een vervolg op dit artikel zal ik dieper ingaan op hoe ik denk dat sportpsychologische begeleiding genormaliseerd kan worden en welke concrete stappen ruiters, trainers, coaches en sportbonden kunnen zetten.
Ontwerp & realistatie: SH Grafisch Ontwerp
Fotografie: RM photography,
Nabeleving fotografie &
Fotografie Majella